این مطلب برگرفته از سخنرانی رابرت استیک گلد (Robert Stickgold) در همایشی است که توسط مؤسسه بیال (Bial) برگزار شد.

«ده ها سال تحقیق دانشمندان، حجم وسیعی از داده ها را فراهم آورده است که این داده ها همگی بر اهمیت خواب بر روی پردازش حافظه آفلاین تأکید می کنند. این مطالعات بر روی مگس ها، پرندگان، جوندگان، گربستانان، و انسانان همگی متفق القول اند که محرومیت از خواب، باعث اختلال در عملکرد حافظه می شود و به طور کلی خواب در فرایند تشکیل حافظه بسیار اهمیت دارد. سابق بر این، معمولا دانشمندان می گفتند خواب روی فرایند «تثبیت» حافظه نقش دارد، امروزه می دانیم که اهمیت خواب، فراتر از تثبیت خاطراتی است که در گذشته ایجاد شده است. البته خواب یکی از کارهایی که انجام می دهند تثبیت حافظه است، اما همچنین می تواند باعث افزایش خاطرات ثبت شده، تلفیق خاطرات، یا جدا کردن دو خاطره به هم پیوسته شود. می تواند به طور انتخابی جنبه های مهم یک خاطره را حفظ کند، و از یک خاطره پیچیده لب مطلب را بیرون بکشد، می تواند از مجموعه زیادی از خاطرات چیزی را کشف کند، و باعث افزایش بینش فرد نسبت به یک موضوع شود.» در این جا استیک گلد به دو آزمایش اشاره می کند. یکی از این آزمایش ها نشان می دهد افراد پس از خواب توانایی تمایز تصاویر بهتری پیدا میکنند و این بهبود برای چند روز ادامه می یابد. در مطالعه دیگر واگنر و همکاران نشان دادند خواب می تواند بینش افراد نسبت به رویدادها را زیاد کند. استیک گلد سپس وارد بحث رؤیا می  شود:

«یکی از سؤالاتی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا رؤیا هم در این بین تأثیر ویژه ای روی حافظه دارد؟ سالها است که این موضوع پذیرفته شده است که رؤیا هم تا حدی در فرایند حافظه نقش دارد. اما برای این موضوع شواهد علمی کمی وجود داشته است. حتی یک رویداد که مربوط به بیداری باشد، خیلی کم در رؤیاها عینا اتفاق می افتد. در واقع فقط 1 تا 2 درصد رؤیاها دارای عناصری هستند که عینا یکی از رویدادهای زمان بیداری را به تصویر می کشد. در مقابل، شباهت بین خواب و بیداری بیش تر در زمینه هیجانی بوده است که فرد در رؤیاها تجربه کرده است. حتی مطالعاتی که تلاش کرده اند، موضوعاتی را وارد رؤیای فرد کنند کاملا ناموفق بوده است. البته امروزه چند مطالعه با استفاده از چند بازی کامپیوتری به نام تتریس یا آلپاین ریسر، توانسته اند تا حدی روی محتوای رؤیا تأثیر بگذارند. اما این مطالعات نشان نمی دهند که رؤیا بر روی فرایند یادگیری این بازی ها تأثیر داشته اند. در یکی از مطالعات، افراد پس از بازی کامپیوتری می خوابیدند. پس از بیداری، آنهایی که خواب آن بازی کامپیوتری را دیده بودند، دیگران، عملکرد بهتری داشتند. این نتیجه می تواند نشان دهد که رؤیابینی بر روی یادگیری که مستلزم عملکرد حافظه است، تأثیر دارد. در مطالعه ای دیگر نیز نشان داده شده است که فعالیت مغزی در هیپوکامپ، ناحیه ای که در فرایند حافظه نقش اساسی دارد، در حین خواب، یادگیری پس از خواب را بهبود می بخشد. اما این فعالیت در هیپوکامپ در مرحله NREM دیده می شود که در آن معمولا رؤیاهای کمتری به خاطر آورده می شود...»

استیک گلد پس از بیان این موضوعات به ارائه مدلی در مورد حافظه و نقش خواب و رؤیا می پردازد که از حوصله این مطلب خارج است.