برگرفته از مقاله میشل شریدل (Michael Schredl) ، انستیتو سلامت روان مانهایم، آلمان با عنوان:
Explaining the Gender Difference in Dream Recall Frequency
فراتحلیل اخیر تفاوتهای اساسی و بزرگ جنسیتی در میزان یادآوری رؤیاها به طور میانگین نشان میدهد. زنان از مردان بیشتر رؤیاهایشان را به خاطر میآورند. سؤالی که این جا به وجود میآید این است که کدام عوامل موجب این تفاوتها میشوند. مطالعات قبلی نشان میدهد علاقهمندی به رؤیاها در این مسئله نقش مهمی را ایفا میکند. این مطالعه تأثیرات اساسی بیدار شدن در هنگام شب و علاقه به رؤیا را بر میزان یادآوری رویا پیدا کرده است. علاوه بر این خلقهای روانآزرده و افسرده با تفاوتهای جنسیتی از لحاظ یادآوری رؤیا و علاقه به رؤیا در ارتباط بود. برای معتبر کردن این یافتهها به خصوص برای مشخص کردن علیت نیاز به مطالعات طولی وجود دارد.
فراتحلیل اخیر که اطلاعاتی از تقریبا 45000 شرکت کننده را در بر داشت تفاوتهای جنسیتی اساسی و بزرگی را در میزان یادآوری رؤیا نشان داد. زنان بیشتر از مردان رؤیاهایشان را به یاد میآوردند (شریدل و رینهارد، 2008). سؤال اینجاست که کدام عوامل این تفاوت را توضیح میدهند. این یک موضوع نظری است زیرا پاسخ به آن باعث میشود که بین تفاوتهای جنسیتی واقعی ویژه رؤیا با تفاوتهایی که قبلا محققین توضیح دادهاند تمایز قائل شویم؛ مثل وقوع بیشتر افسردگی در زنان. عوامل احتمالی باید دو معیار را داشته باشند: اولا باید تفاوتها جنسیتی ثابتی را نشان دهند و ثانیا باید اساسا با میزان یادآوری رؤیا همبسته باشند.
تا به حال تنها دو مطالعه (Schredl, 2000; Schredl, 2002–2003) تأثیر مستقیم عوامل تبیین کننده تفاوتها جنسیتی در یادآوری رؤیاها را با استفاده از روشهای آماری مانند تحلیل رگرسیون و همبستگی جزئی بررسی کرده اند. شریدل (2000) نتوانست کاهش معناداری در تفاوتهای جنسیتی یادآوری رؤیا با در نظر گرفتن متغیرهایی نظیر کیفیت خواب، خستگی، تعادل هیجانی در بعد از ظهر و میزان بیدار شدن شبانه (اندازه گیری با پرسشنامه) درون تحلیل رگرسیون ایجاد کند. زمانی که درگیر شدن در رؤیا (engagement in dreams) که خودش تفاوت معناداری در تفاوتهای جنسیتی نشان میداد به تحلیل اضافه شد، تفاوتهای جنسیتی دیگر معنادار نبود. از آنجایی که درگیر شدن در رؤیا توسط میزان رؤیا دیدن اندازهگیری میشود، این موضوع با میزان یادآوری رؤیا تداخل پیدا میکند؛ بنابراین این اثر باید با احتیاط تفسیر شود.
موضوع مطلب :